Tante Anje en de Lewis & Clark Caverns

Dag allemaal,

We gaan vier dagen Yellowstone en Grand Teton NP in, dus even geen updates. Maar jullie kunnen hier wel het relaas van de afgelopen twee dagen lezen. En alle foto’s van Kalispell tot en met Boseman (vandaag dus) staan ook online. Je vindt ze op http://picasaweb.google.nl/koenthuis/Amerika2009Deel3#

Vrijdag 28 augustus, Great Falls – Boseman
Na de rust en ontspanning van Great Falls wordt het weer tijd om verder te trekken. We hebben nog ettelijke duizenden kilometers van natuurschoon, wegen en Amerikanen voor de boeg en het begint weer te kriebelen. We gooien de black en grey water tank leeg, graaien nog wat gratis brandhout mee, duiken toch nog een keer het waterparadijs in en gaan dan écht op pad.

Snel zijn we uit Great Falls en rijden we weer over de prairie. Het vertrouwde beeld van heuveltjes met dor gras waarop een enkele koe staat te grazen. Bij deze droogte en hitte sturen de cowboys van Montana de koeien erop uit om het land toch ten nutte te maken. Af en toe komen we ook groene weiden tegen. Dan is het altijd even zoeken naar de sproeier die we altijd vinden. Want zonder irrigatie is serieuze landbouw onmogelijk.

En dan rijden we opeens toch weer de bergen binnen! Dat hadden we niet meer gedacht. Een smal dal voert ons dwars door de Lewis & Clark National Forest, maar meer dan bos is het een berggebied. We weg voert licht stijgend langs een riviertje omhoog en staat ons toe met 65 miles per uur door te scheuren. We hopen op beren, maar zien ze niet. Nynke valt in slaap, Eline tekent en knutselt aan tafel en de sprookjes van de Efteling klinken voor de 37e keer . Een vredig tafereel.

Na anderhalf uur rijden stoppen we in White Sulphur Springs. Op de kaart wordt het als middelgroot aangeduid, maar meer dan 200 huizen zijn er niet te vinden. Een Starbucks met wifi al helemaal niet. Als we op de plaatselijke picknickplek uitstappen, ruiken we warempel een lichte zwavelgeur. In de zon eten we een broodje en spelen we verstoppertje. En daarna scheuren we weer verder.

Vandaag zijn we van plan tante Anje te bezoeken. Veel weten we niet van haar: ze is na de oorlog uit Groningen geëmigreerd en woont nu in een bejaardentehuis. Ze is familie van onze vroegere buurvrouw Petra aan de Paterswoldseweg, namelijk de oudste zus van Petra’s moeder. Ze woont in Churchhil, maar dat staat niet op onze kaart. “Bij Boseman”, had Petra nog gezegd. Dus in Boseman bellen we tante Anje eens op. Ze spreekt geen Nederlands maar alleen Engels, is zeer verbaasd dat ze bezoek krijgt en Simone weet haar net een provisorische routebeschrijving te ontfutselen. Maar daar komen we niet helemaal uit. We rijden fout en komen toevallig langs een KOA camping, waar ze ons een mooi plekje en de goede route naar Churchhil geven. En ja hoor, we vinden het bejaardentehuis. Niet zo groot, alles begane grond, maar met prachtig uitzicht op de bergen.

De deur van kamer 6 staat open en daar zit tante Anje. Eerst lijkt ze wat overvallen door vier bezoekers uit Nederland en is ze wat timide. Na wat verkennende woordjes in een Engels met zwaar Hollands accent komt ze los en vertelt ze flarden van haar leven. Ze is al 95 jaar en is in ´48 naar Amerika gekomen. “Zonder een woord Engels te spreken”, benadrukt ze. In Churchhil zette ze met haar man een boerderij opzette. De vallei is groot, relatief vlak en vruchtbaar, dus in trek bij meerdere Nederlanders. Op de naambordjes in de gang zien we dan ook heel wat Emmelkamp, Snijders en andere Nederlandse achternamen. Na 10 jaar overlijden echter na elkaar haar man en haar zoon. Ze blijft achter met drie dochters en ploetert met schoonmaakbaantjes een schamel inkomen bij elkaar. Heel zwaar, zegt ze.

Inmiddels woont ze al 20 jaar in deze twee kamers. Haar drie dochters wonen allemaal op honderden mijlen afstand, dus die ziet ze niet veel. Maar haar schoondochter Joyce (dat kan helemaal niet als je zelf geen zonen hebt! Ik vertel het dus niet helemaal goed, maar weet niet meer hoe het wel zit) woont om de hoek en komt regelmatig even aan. Met rollator loopt ze nog prima. In de hoek ligt een bundel Amerikaanse cryptogrammen, dus ze is nog goed bij. Ze vertelt honderduit over haar jeugd in Thesinge en Obergum (bij Winsum), haar leven in Amerika en haar belevenissen van nu. Vorig jaar is ze nog in Yellowstone geweest en ze heeft nog goede tips.

We hebben voor haar een kado meegenomen van haar zus Wijnja in Nederland: een mok met fiets erop. Enigszins geëmotioneerd leest ze het briefje dat Wijnja erin gestopt heeft. Dat had ze niet gedacht, dat ze op zomaar een vrijdagmiddag zomaar een kado van haar zus zou krijgen. Daar zal ze haar morgen eens goed voor bedanken. Want iedere zaterdagochtend bellen Anje en Wijnja, de enig overgebleven zussen van deze generatie, elkaar nog. Klokslag 9 uur.

Ze is pas net goed op stoom als we alweer weg moeten, want de kids zijn moe en hebben honger. We rijden meteen door naar de eerste Pizzahut die we kunnen vinden. De kids eten elk een kleine pizza tot de laatste kruimel op, Simone en Koen delen een grote pizza met veel kaas. En niet met zo´n typisch Amerikaanse dikke deegkoek onderop, maar met Italiaanse krokante bodem. Na zo´n lange dag mogen we onszelf toch best tracteren.

Zaterdag 29 augustus, Boseman – Lewis & Clark Caverns - Boseman
Ondanks de lange dag van gisteren worden de kids vroeg wakker. Na het ontbijt lopen ze nog wat te zwerven over de camping en lopen toevallig tegen de dagactiviteit op die de camping heeft georganiseerd: bootje snijden. Aan een picknicktafel zijn een paar kinderen bezig om een courgette uit te hollen en met stokjes, satéprikkers en papiertjes om te toveren tot echte bootjes. Dat willen Eline en Nynke natuurlijk ook. We zijn de laatsten, dus mogen een loei van een courgette zelf bewerken. Met zijn vieren maken we er een zeewaardig jacht van. Vol spanning tilt Eline het gevaarte naar het stroompje dat dwars over de camping loopt. Hij drijft! En hij vaart! Eline en Nynke zijn apetrots.

Tussendoor krijgen we ook nog het levensverhaal te horen van Sandra, een 30-jarige moeder van twee kids die de activiteit begeleidt. Ze woont in een camper op deze camping, omdat ze ’s zomers in Montana en ’s winters in Texas wonen. Vorig jaar hadden ze hier nog een huis, maar dat hebben ze verkocht. Zij is van huis uit lerares en begeleidt als bijbaantje elk weekend de kinderactiviteiten op de camping. Weer valt het op hoe makkelijk je contact maakt met Amerikanen en hoe prettig je met ze kan kletsen. Ze zijn over het algemeen open-minded, nieuwsgierig en amicaal.

Na de boottocht rijden we een uur naar de Lewis & Clark Caverns. Simone zet voor deze ene keer haar huiver voor grotten op een laag pitje en wil de kids ook wel kennis laten maken met de ‘onderwereld’. Nynke vindt het eigenlijk niet leuk dat we haar wakker moeten maken, maar hervindt snel haar ondernemingslust. De guided tour van 12.15 uur begint met de klim naar de ingang van de grot waar we een half uur over ogen doen. Met ons lopen ook twee andere stellen met kinderen, een zwangere moeder en een ouder echtpaar met serieus overgewicht naar boven. Ook de gids zit, ondanks al die wandelingen door de grotten, goed in het spek.

Als we afdalen de grot in, vinden Eline en Nynke het toch wel een beetje spannend. Eline loopt zonder moeite over de stenen en de trappen die kris-kras door de grot leiden. Nynke heeft het de hele tijd over de vleermuizen die in de grot wonen. Ze laten zich vooralsnog niet zien. Maar om ze bij hun slaap niet te storen, moeten de zaklampen en camera’s voorlopig uit. Als Eline en Nynke even verderop dan echt hun zaklamp mogen aandoen, wordt het natuurlijk nog spannender. Het hoogtepunt komt als alle lampen uitgaan en alleen de kaars te zien is waarmee toeristen in de jaren dertig de grot in gingen. En even later blaast de gids ook die uit. Vijf seconden lang is het aardedonker en ervaar je acht hoe het is om middenin de rotsen opgesloten te zitten. Dan gaat het licht weer aan en kunnen we weer ademhalen. Oef.


En het moet gezegd: het is een fraaie grot. Soms zijn er zoveel stalactieten,–mieten en kolommen dat de doorgang heel nauw is. Op één plek kunnen we alleen maar over de rotsen glijden om naar beneden te komen. Leuk, een glijbaan! Bijzonder hier zijn de vele plakken bacon (plakken steenafzetting loodrecht op de rots), de rock popcorn (stenen popcornstukjes die ontstaan zijn doordat water met kalkdeeltjes door een kleine opening in de stenen geperst wordt) en de steenoverstromingen die nog het meeste op lavastromen uit een vulkaan lijken.

Na meer dan een uur binnenin de aarde lopen we weer naar buiten. Wat een licht. Ons rest nog een wandelingetje van een mile naar de camper. De dikke meneer en mevrouw komen ook hijgend en puffend de grot uit. Vervolgens krijgen ze nota bene een liftje van een ander guide met golfkarretje. Het lijkt er zelfs op dat dat karretje speciaal ingezet wordt voor corpulente bezoekers. Welcome in America!

Omdat we vier dagen de bergen ingaan, moeten we onze voorraden toch weer aanvullen. Terwijl Simone en Koen het karretje volgooien, zitten Eline en Nynke in de raceauto die de voorkant van het winkelwagentje vormt. Dolle pret hebben ze. En terug op de camping zijn ze helemaal in hun element als ze het zwembad in mogen. Het wordt even afkicken, want we gaan vier dagen in de natuur kamperen. Geen zwembad, geen luxe, maar misschien wel beren.

Wordt vervolgd…